Akodessawa
Francesco Merlini
(2019)
AKODESSAWA Togo, juni 2019
Francesco Merlini
Op een groot en zanderig marktterrein wachten mannen, vrouwen en kinderen, zittend en liggend, op houten bankjes op klanten om hun marktwaar aan te verkopen: talismannen, schedels, botten, hoofden, horens, huiden, poten, schilden, veren, ruggenwervels, kruiden en levende dieren.
Hier op deze markt vertelt iedereen aan mij dat voodoo je beschermt en geluk brengt. Het kwaad overwint vaak door middel van hekserij, en voodoo probeert mensen daar nou juist tegen te beschermen. Ook al is 30% van de bevolking van Togo bekeerd tot het Christendom en 20% is Moslim, toch maakt vrijwel iedereen in dit land gebruik van traditionele voodoogeneeswijzen om lichaam en geest te beschermen en genezen. Alle ingrediënten die daar voor nodig zijn, zijn hier op de Akodessawa markt te koop.
Alle marktverkopers komen uit Benin, de wieg van de moderne voodoocult Gorovodu. Deze cult heeft zich verspreid naar alle landen die grenzen aan de Golf van Guinee: Benin, Togo, Nigeria en Ghana. Meestal erf je het recht om hier een marktkraam te hebben van je vader. Vaak zie je twee, of zelfs drie generaties van dezelfde familie bij een marktkraam. De oudste is vaak de ‘sofo’ die zijn zoon – of heel soms zijn dochter – de geheimen en formules leert van voodoo en het bereiden van de medicijnen.
Rondom de marktplaats staan houten borden met namen en contactgegevens van de voodoopriesters en geneesheren op deze markt. Ze hangen ook bij de ingang van kleine metalen hutjes waar klanten naar binnen gaan om persoonlijke rituelen te ondergaan. Vaak gebeurt dit voor kleine altaars die omringd zijn door flessen en schalen met wonderlijke ingrediënten.
Als er een plaatselijke klant of een toerist door het hek komt, begint iedere marktkoopman te roepen om de aandacht te trekken en de nieuwkomer naar zijn marktkraam met voodooproducten te lokken. Soms verkopen ze ook zelfgemaakte beeldjes en handgemaakte souvenirs speciaal voor de toeristen.