TentoonstellingBeauty of Violence

Curator: Hans van der Ham
Tekst: Hans van der Ham en Yasmijn Jarram

De groepstentoonstelling Beauty of Violence onderzoekt de ogenschijnlijk tegengestelde begrippen schoonheid en geweld. Hoe verhouden deze zich tot elkaar en tot de kunst? Zeven kunstenaars tonen werk waarin geweld op verschillende manieren een rol speelt.

Vroeger droeg de christelijke kerk kunstenaars op het lijden van Christus in beeld te brengen, teneinde het volk op te voeden. De mensen moesten zo behoed worden voor de gevolgen van een al te losbandig leven. Sindsdien is het etaleren van geweld in onze samenleving vrijwel normaal geworden. Dagelijks worden we overspoeld met geweld in vele opzichten: van massaal oorlogsgeweld tot huiselijk geweld of een innerlijk psychisch gevecht.

Het meeste geweld komt tot ons via de journalistiek. Die verhoudt zich echter minder tot schoonheid en stilering dan de kunsten. In de kunst draait het niet alleen om de voorstelling, maar ook om de manier waarop deze wordt gepresenteerd. De kunstwerken in Beauty of Violence gaan dan ook niet zozeer óver geweld of schoonheid. Het gewelddadige vormt voor de deelnemende kunstenaars eerder een inspiratiebron, of is op een andere subtiele manier verweven in hun werk. Soms als een reactie op wat zich afspeelt in de buitenwereld, soms juist voortvloeiend uit een innerlijk, persoonlijk conflict.

Dit laatste is goed zichtbaar in het werk van L.A. Raeven. In de getoonde video zijn twee zwemmende vrouwen verwikkeld in een fysieke strijd. Proberen ze elkaar te verdrinken of juist te redden? Ook de tekeningen van David Haines zijn op meerdere manieren uit te leggen. Hoewel op het eerste gezicht geen sprake lijkt van geweld, wordt de betekenis van het tafereel gaandeweg op subtiele wijze gekanteld.

De schilderijen van Aaron van Erp en Ronald Ophuis ademen eenzelfde unheimische sfeer. De onderwerpen in hun werk variëren van kindermishandeling tot algeheel terrorisme. Waar Van Erp in zijn haast humoristische weergave van mensfiguren slechts de schijn van geweld wekt, confronteert Ophuis de kijker met realistische verbeeldingen van al dan niet politieke geweldplegingen.

Ted Noten, Thom Puckey en Eylem Aladogan gebruiken geweldssymbolen om man-vrouwverhoudingen te verkennen. Zo verandert Noten een kuisheidsgordel in een esthetisch object en laat hij een wapen dienen als opslagplaats voor vrouwenattributen als een lippenstift en vibrator. De geësthetiseerde vrouwfiguren van Puckey contrasteren met de masculiene wapens die ze vaak dragen, terwijl de de enorme sculpturen van Eylem Aladogan masculiniteit en romantiek tegen elkaar uitspelen - evenals schoonheid en vernietiging.

Waar de kerk meende dat volksopvoeding school in het afbeelden van geweld, maken deze kunstenaars duidelijk dat het onderwerp secundair is aan het effect van een kunstwerk: verheffing komt uiteindelijk simpelweg voort uit alle goede kunst.