TentoonstellingOrgonomics

Pádraic E. Moore

Orgonomics is een groepstentoonstelling geïnspireerd op de theorieën van de Oostenrijkse psychoanalist en biofysicus Wilhelm Reich (1897-1957). In zijn werk draait het allemaal om orgon-energie, de kosmische oerkracht die Reich naar eigen zeggen zelf in 1939 heeft ontdekt. Het woord ‘orgon’ is samengesteld uit ‘orgasme’ en ‘ozon’. Orgon is een kosmische oer-energie die alle aspecten van het bestaan met elkaar verbindt, zowel op sociaal-maatschappelijk, wetenschappelijk als op spiritueel niveau. Oorspronkelijk kwamen de ideeën van Reich voort uit de psychiatrie en de theorieën over libido van Sigmund Freud. Later baseert Reich zich op de biologie en ziet hij het orgasme als een uiting van oerkracht; de orgon-energie van het menselijk lichaam.

De lichamelijke en emotionele toestand van de mens zijn even belangrijk in Reichiaanse therapie. Als de orgon-energie vrijuit kan stromen, heeft dat een positief effect op iemands gezondheid. Als er blokkades zijn, dan leidt dit tot psychische aandoeningen en lichamelijke ziektes. Volgens Reich was seksuele onderdrukking een voedingsbodem voor het fascisme in Europa. Hij bouwde de orgon accumulator, een metalen kast waar zijn patiënten in kunnen zitten om de heilzame werking van orgon-energie te ervaren.

Hij pakte het vervolgens nog grootser aan, en bouwt een cloudbuster (regenmaker) met behulp van de meteorologie. Zo kan hij orgon-energie in de kosmos manipuleren. Hij ziet deze energie als de oerkracht van al het leven in het hele universum. Deze energie verbindt alle aspecten van het bestaan, zowel op macro- als microniveau, of het nu op sociaal-maatschappelijk, wetenschappelijk of spiritueel gebied is.

Deze ideeën van Reich waren extreem controversieel. Uiteindelijk belandt hij daarom in Amerika in de gevangenis. Hij weigerde om zich aan de wet te houden en blijft zijn orgon-apparaten toch gebruiken. Hij overlijdt in de gevangenis in november 1957.

Ook al worden de ideeën van Reich vaak afgedaan als pseudowetenschappelijk en zelfs als kwakzalverij, toch zijn zijn denkbeelden heel populair. Ook na zijn dood heeft hij nog steeds veel fans.

Zoals deze groepstentoonstelling Orgonomics laat zien, heeft zijn gedachtegoed ook het nodige teweeg gebracht in de beeldende kunst. Terwijl sommige kunstenaars in Orgonomics zijn ideeën rechtstreeks onderzoeken en gebruiken, produceren anderen werk dat meer zijdelings is geïnspireerd door Reich.

De tentoonstelling Orgonomics is een ontdekkingstocht naar uiteenlopende ideeën zoals de behoefte van de maatschappij aan een meer holistische visie ten opzichte van menselijke emoties en seksualiteit, en de sterke behoefte aan een harmonieuze relatie met onszelf en de planeet waarop we leven.

Een belangrijk doel van deze tentoonstelling is om de discussie over het gedachtegoed van Reich weer nieuw leven in te blazen. Een ander doel is om het belang van de holistische visie ten opzichte van het leven waar Reich voor pleitte weer onder de aandacht te brengen. De status quo in twijfel trekken. Nieuwe en betere manieren bedenken om met het leven in deze wereld om te gaan.