TentoonstellingProsecute my Posture

Sjoerd Kloosterhuis

Binnen Westerse samenlevingen hebben burgers enorm veel kansen en mogelijkheden. Tegelijkertijd voelen we steeds meer onzekerheid. We zijn onzeker over ons uiterlijk, onzeker over onze capaciteiten, onzeker door het gevoel van uitsluiting, onzeker over onze baan, onzeker over ons toekomstperspectief. Al deze onzekerheid gaat gepaard met steeds groter wordende gevoelens van eenzaamheid, angst, stress en betekenisloosheid.

Bovenstaande gevoelens van onzekerheid zijn voornamelijk te herleiden tot vraagstukken rondom identiteit en het kwetsbare lichaam. Twee onderwerpen die behoren tot de belangrijkste sociaal-politieke ontwikkelingen van dit moment. Identiteit gaat niet alleen over wie we willen en kunnen zijn; het bevraagt eveneens onze traditionele opvattingen over cultuur en geschiedenis.
Het steeds belangrijker wordende thema rondom het kwetsbare lichaam dwingt ons onder meer om beter na te denken over medisch-ethische thema’s zoals de integriteit van het menselijk lichaam en psychosomatische ziekten. Identiteit en de staat van het kwetsbare lichaam zijn daarmee twee van de voornaamste oorzaken van de alsmaar groeiende gevoelens van onzekerheid. Twee thema’s die de fatale zwakke plekken van onze samenleving zouden kunnen gaan vormen of dat misschien al zijn?

Voor de kunstenaars in de tentoonstelling Prosecute my Posture vormt de kracht van beeld en taal een belangrijk uitgangspunt. Een tweede overeenkomst is de nadrukkelijke aanwezigheid van beweging of performance. De kunstenaars gebruiken het allen als een medium om de identiteit, kwetsbaarheid en waardigheid van het lichaam op een zowel pakkende als mysterieuze wijze in kaart te brengen. Hoewel hun werk dus raakt aan sociaal maatschappelijke en in een enkel geval zelfs politieke thema’s, kiest geen van hen voor een duidelijk politieke of luidruchtige beeldtaal. De kunstenaars maken juist vooral gebruik van kwetsbare materialen als papier, glas en zijde. De thematiek wordt subtiel uitgewerkt en de werken kenmerken zich door een uitgesproken poëtisch karakter.

De basis van de tentoonstelling wordt gevormd door installaties en ruimtelijk werk. Daarnaast is er een uitgebreid performanceprogramma waarvoor wordt samengewerkt met Dansateliers en Museum Boijmans van Beuningen. Ondanks dat de vorm van de performances van de kunstenaars zeer verschillend is, bestaan er ook overeenkomsten. Alle vier de kunstenaars lijken in hun performances namelijk meer waarde te hechten aan het gebaar, toeval en kansen, dan aan een uitgebreide choreografie, waarmee de kunstenaars lijken te verwijzen naar performances van iconische performance kunstenaars als Yvonne Rainer en Carolee Schneemann. Een tweede overeenkomst is dat de kunstenaars in hun performances en performatieve handelingen de inrichting van onze huidige samenleving bevragen, alsook de manier in twijfel lijken trekken waarop het individu wordt gedwongen er fysiek en mentaal zijn weg in te vinden. Sociale relaties en menselijk gedrag worden bepaald door de structuur en de organisaties van het systeem waarbinnen het individu leeft. Concepten van schoonheid, het perfecte lichaam of bijvoorbeeld de ideale samenlevingsvorm zijn dus geen vastomlijnde begrippen, maar juist onderhevig aan verandering.

Prosecute my Posture heeft niet de ambitie om met antwoorden te komen op hoe we als samenleving in het algemeen de alsmaar groeiende onzekerheid het hoofd kunnen bieden. De tentoonstelling wil eerder een lans breken voor het kleine gebaar. Dat kleine keuzes die wij als individuen zelf kunnen maken ook kunnen bijdragen aan verandering!

Veel kijk plezier!