Catalogus Nora

Renate Lorenz en Pauline Boudry nemen vaak historisch materiaal, zoals een foto, een muziekstuk of een literaire tekst als uitgangspunt van hun films. Daarbij hebben de kunstenaars een duidelijke voorkeur voor queer relateerde onderwerpen. De meeste van deze bronnen verwijzen naar onbekende of moeilijk te herkennen utopische momenten die inmiddels werkelijkheid zijn geworden. Lorenz en Boudry maken in hun films graag gebruik van performances. Het stelt hen instaat om gebeurtenissen uit verschillende tijden samen te brengen en zodoende verbanden tussen beide momenten te leggen. Realiteit en fictie lopen daarbij veelal door elkaar heen. Het eerder genoemde historische materiaal wordt bovendien gecombineerd met verwijzingen naar bijvoorbeeld experimentele films of drag-performances. Hierdoor ontstaat een hoogstpersoonlijke beeldtaal die heersende normen bevraagt en daarmee een politieke lading krijgt. De films van Renate Lorenz en Pauline Boudry onthullen overigens niet alleen de mechanismen van onderdrukking en discriminatie, zij tonen ons eveneens de emancipatorische kracht van verlangen en het overtreden van gangbare, zij het vaak onrechtvaardige regels.

Opaque (2014) is een poëtische film over het gegeven dat een vijand niet altijd een vreemd persoon hoeft te zijn, maar in plaats daarvan mogelijkerwijs ook een geliefde of een vriend kan zijn. Soms moeten we zelfs accepteren dat we onze eigen vijand zijn, terwijl het juist veel gemakkelijker is om een duidelijke vijand buiten ons zelf aan te wijzen, dan te aanvaarden dat we een interne strijd voeren. Aan het begin van de film zien we een gordijn en twee performers in de overblijfselen van een openbaar zwembad. Zij claimen vertegenwoordigers van een ondergrondse organisatie te zijn en het gordijn waarborgt daarbij hun anonimiteit. Het publiek is ver weg. Het gebouw lijkt zelfs verlaten. Zodra het gordijn weggetrokken wordt, verschijnt er een roze met -zebraprint bedrukt gordijn dat de oorlogstechniek van camouflage vermengt met de stereotypische stijl van homo-outfits. Tegelijkertijd dienen er zich grote hoeveelheden rook aan. Is de dikke rook het gevolg van bombardementen of is het een signaal dat er een politieke demonstratie gaande is? Dan volgt een, op de in 1970 door de Franse schrijver en dichter Jean Genet geschreven tekst The Declared Enemy, gebaseerde speech. Daarin stellen de twee performers zich de vraag hoe we een oorlog of een strijd kunnen aangaan zonder dat we daarbij weerstand ervaren of zonder daarbij een duidelijke en “zichtbare” vijand te hebben.

Opaque gaat daarmee indirect ook over de interne strijd die individuen die eerst met zichzelf moeten voeren voordat zij in de grotere buitenwereld gebruik kunnen maken van hun individuele vrijheid.