Catalogus Border Lines

Border Lines is de derde tentoonstelling van Garage Rotterdam. Hierin staan etnografische stukken uit de collectie van het Wereldmuseum Rotterdam centraal, evenals werken uit de verzameling outsiderkunst van Stichting Collectie De Stadshof. Er is tevens werk te zien van Gijs Frieling, Henk Visch, Joost van den Toorn en Habima Fuchs.

Border Lines gaat over ambachtelijkheid, authenticiteit, bezieling en intensiteit. Hedendaagse beeldende kunst gaat in dialoog met etnografische werken en outsiderkunst. Outsiderkunstenaars zijn vaak autodidact en maken spontaan, intuïtief werk vanuit een dwangmatige behoefte: voor zichzelf, niet voor derden. Ze werken buiten het professionele kunstcircuit en sluiten nauwelijks aan bij een kunsthistorische traditie. Waar de outsider- en etnische kunst vooral ontstaan vanuit een intrinsieke noodzaak, zijn in de hedendaagse westerse kunst voornamelijk artistieke overwegingen doorslaggevend. Waar ontmoetten beide elkaar?

De etnische kunstenaar, en vaak ook de outsider, transformeert zijn materiaal tot een nieuwe werkelijkheid. Het materiaal wordt niet gebruikt als verbeelding van of verwijzing naar een andere werkelijkheid, maar is zelf die andere werkelijkheid geworden. De esthetische waarde die wij in het westen toekennen aan kunst is voor de etnische kunstenaar van ondergeschikt belang: een stuk ‘werkt’ of ‘werkt’ niet. Vaak dient een etnografisch object als intermediair tussen de alledaagse wereld en de onzichtbare spirituele wereld van voorouders en goden. Hierdoor verkrijgt het object een sociale status binnen een gemeenschap en wordt het met respect behandeld.

In de westerse hedendaagse kunst wordt materiaal niet getransformeerd, maar gebruikt als weergave of interpretatie van een andere werkelijkheid. Het kunstwerk is en blijft het materiaal waarvan het is gemaakt: het zal nooit een nieuwe werkelijkheid worden. Zelfs in de meest figuratieve, realistische kunst blijft er een afstand tussen materiaal en beeld bestaan, ondanks het streven naar een perfecte samensmelting van beide. De westerse kunstenaar creëert een kunstmatige nieuwe werkelijkheid, waarbij het materiaal zijn eigenschappen zichtbaar behoudt.

Border Lines zoekt naar de verschillen én verwantschappen tussen deze ogenschijnlijk tegenovergestelde benaderingen van kunst. Op zondag 30 september vindt er een programma plaats met lezingen, wereldmuziek en wereldkeuken.