Catalogus Distance to Zero

Distance to Zero is een groepstentoonstelling over ‘la condition humaine’: het lot van het mensdom. De deelnemende kunstenaars thematiseren de kwetsbare mens in verhouding tot zijn omgeving. In hun werk proberen ze grip te krijgen op de ondoorgrondelijkheid van het bestaan. Distance to Zero toont het leven als een transformatieproces.

Elk op hun eigen manier trachten de zes kunstenaars dichterbij de oorsprong van het leven te komen. Dit is vergelijkbaar met vroegere alchemisten die geloofden in het bestaan van de steen der wijzen: een substantie die in staat zou zijn gewone metalen te veranderen in goud. Soms wordt de steen ook als levenselixer voorgesteld, waaraan men verjongende en levensverlengende eigenschappen toekende.

Lange tijd was het vervaardigen van de steen der wijzen het voornaamste doel van de westerse alchemie. De zoektocht naar deze universele sleutel tot het bestaan was echter belangrijker dan het vinden ervan; het draaide vooral om persoonlijke ontwikkeling. De alchemisten streefden niet naar macht of rijkdom, maar naar verlichting en onsterfelijkheid. Ook voor de kunstenaars in Distance to zero draait het om dit innerlijke proces.

In Distance to zero is de ‘condition humaine’ allereerst duidelijk zichtbaar in de 16mm videowerken van Reynold Reynolds. Zijn typische filmtaal is gebaseerd op transformatie, consumptie en verval. Door alledaagse elementen subtiel te bewerken en de effecten ervan te bestuderen, integreert Reynolds wetenschappelijke methodes in zijn filmpraktijk. Eén voor één verandert hij variabelen uit de werkelijkheid, om onderliggende verbanden te onthullen.

Transformatie speelt eveneens een rol in de diersculpturen van Fia Cielen. Langzaam raken haar uilen, kraaien of katten overwoekerd door kristallen, waardoor ze zich in voortdurende staat van metamorfose bevinden. In Cielens werk smelten tegenpolen als dood en leven, donker en licht, kunst en natuur samen. Ook Fabrice Samyn houdt zich bezig met transformatie, met name in relatie tot tijd. Hij vertaalt historische beeltenissen naar onze hedendaagse blik, waarmee verleden en heden op dezelfde golflengte komen te liggen.

Zeger Reyers doet fascinerende ingrepen in de natuur. Op die manier belicht hij het manipulatieve karakter van het huidige tijdperk. Waar natuur en cultuur elkaar raken, verandert onze perceptie en worden we op het verkeerde been gezet. Met zijn afbeeldingen van bloemen, schedels en dierskeletten kan het werk van Erik Andriesse worden gezien als een hedendaagse vanitas. Op gracieuze wijze en met grote gevoeligheid reflecteert hij op de tragedie van de condition humaine.

Erzsébet Baerveldts aandoenlijke video Piëta, een eveneens klassiek thema, probeert vat te krijgen op leven en sterfelijkheid. Het onvermogen van een vrouw om een pop tot leven te wekken doet denken aan de Joodse legende van de Golem: een door de mens geschapen dienaar van klei, die uiteindelijk wraak nam uit frustratie over zijn gebrek aan autonomie en het gemis van een eigen ziel.

Net als deze eeuwenoude vertelling en de natuurfilosofie van de alchemie, leidt ook de tentoonstelling Distance to zero tot verwondering en verontrusting over het menselijk bestaan, over lijden en vergaan, over leven en dood.